Poems translated by Frank Vigoda

Wiersze w przekładzie Franka Vigody
DOMESTIC ANIMALS

My body does my living. Just a few words.
My best friend, twin brother,
betrayed, forgotten. A bribed
officer, guardian of my reflection.
He drinks water from the mirror in the bathroom.
A limp lettuce leaf on the kitchen table,
good for a lovebird or hamster. 

INVOLUNTARY MOVEMENTS


INSTALLATION OF SILENCE

A phone conversation after midnight,
a pulsating rivulet of rain. The book grows
new pages but they are empty. Emptiness
is just an episode dragging on and on
with the supporting character hiding
and lost in someone else's dream.
I can't sleep--therefore you exist?
Sand on the phone, cries from a wakened
seagull, waves. The night shift
is busy in the factory of silence.


LIGHT BLOWS IN


Will it work again and our
x-ray smiles be wide and open
like fields during a winter walk?

White on black, black on black, yet we
are all gray. Please undress,
be still, don't breathe, and then
deep, deeper.


PRINTER

Changes occur when the eye falls asleep.
Essential as the weather report
for the Gutenberg islands. It snows hard
under the eyelids before every thaw. Memory
prints leaflets advertising time
with invisible letters on a slippery page--
I will come when least expected.
So much ephemera, inconsiderate fonts,
wasted paper. The sound of humming fir trees
growing in defiance. 

INGATHERING


FALL IN SWEDEN


In the introduction to the fall no mention
of rain. In the evenings Venus shines
earlier and brighter. It would not be surprising
if it too had woods, and its September
was like September. A wicker basket,
made in China,
is full of easy to identify
mushrooms. In Polish they are poisonous,
here quite tasty. Just a few steps from home.
In Swedish "home" is a verdict.

MARKED


From her address one only remembers
sweat tickling the back. From her: a ravine,
a slippery trail among the coats of green.
A vacation is like freedom - in a classic novel
in a new translation someone else is born, loves
and dies. The bearded child in the hut
knows more and more words that don't belong
in any sentence.

TOGETHER


Staring at the ceiling in order to see
another ceiling. For the fourth month I write
an elegy for my cut fingernail,
a bit of me found in the bathroom.
The hand that writes is not the one
that feels the loss. The better me
consists of what has not been cleaned.
I hold on to it like a drowning man to the floor.

BELOW THE SKY



HOTEL STAY

In the passage between the dates in your calendar
dawn knocks on strangers' windows -
you don't have any. Their faces brighten,
you see them so that you have
something to forget. Language is a hotel.
On the tacky paintings in the room
a previous layer of paint breaks out from underneath
as if a more persistent night was hiding there.
The phone rings joyfully because it can be heard.
A shadow puts on its first and last name.


THE TREES ON LEAFY STREET


The passers-by try hard. They clutch
their purses and umbrellas without a glance
at the sky knowing all they'd see
is a familiar inscription. Traffic is heavy
in that place where things go by. Transportation
goes up only to return -
the rough bark, scaffolds of branches,
tons of leaves.


REPETITION

What makes you so sure this is dawn and not dusk
when the absence of light is just economy?
Your suitcase is packed: already or still?
The magpie on the windowsill doesn't know
if it's the first or last. A child decides to be born
many times over. It has so many names it can't
remember them so runs up to every “I love you".
It whispers “Mommy" to the walls. The house has a skin
as dry as bread. The clouds are like cobblestones,
the street the color of sky. Today, some day.

HIEROGLYPHICS


EXHIBITIO

The lamp, the scabbed over cut
Not a word about pain, it comes and goes
half way from the tale of myself
somewhere between a hammer, a nail
and the plaster. The wall with a picture
huddled against its frame so not to vanish
into the thin air coming from the open window. The brook
is in darkness, the moisture is like a staring eye.


PORTRAIT OF A MAN WITH THE MOON IN THE BACKGROUND

The person he was yesterday confuses Thursdays and Fridays
and tries to squeeze the worse inside the better. The apartment
is small but homey like a prayer book
with edges polished by whispers. The voice persuades
more than warns. All movies end
with death and ashes pouring from the screen onto the floor.
I don't feel like cleaning up. Better to stand on the balcony
seeing the moon as a drop of my own sperm
on some distant skin.


A LATE SUPPER


The river runs through the evening
leaving a fish on my plate
sprinkled with herbs and fried
The room is filled with music
from bread- and knife-shaped instruments
The light is the plasma with blood cells
of benevolent darkness. The eyes staring at the body
can't tell the difference between victim and executioner.

REPETITION

What makes you so sure this is dawn and not dusk
when the absence of light is just economy?
Your suitcase is packed: already or still?
The magpie on the windowsill doesn't know
if it's the first or last. A child decides to be born
many times. It has so many names it can't
remember so it runs up to every "I love you."
It whispers "Mommy" to the walls. The house has a skin
as dry as bread. The clouds are like cobblestones,
the street is the color of sky. Today, some day.

COMING CLEAN

The three huddle to keep warm. One flew away,
a dove. Should we be the first to cast at them
dry bread the color of marzipan?
Contrary to opinion solitude is not a big-boned
dealer calculating compassion in his head.
The paler the day the rosier the cheeks of
the man at the newsstand, not to mention
literary ladies, as hard to get as certain
magazines. They worry about pronunciation
and dream unhappily ever after. Likewise we scream,
and if you can't hear, it's because of poor amplification.
The world doesn't appreciate us.
We slam the covers behind us.
(a translation from a foreign language)

IN JULY


WARM NIGHT

An old lady in a pale bathrobe stands on the sidewalk
just past midnight when I go out
to buy something to drink. Pulling on my
sleeve she asks what's going on, where is
everybody? In the distance barking is heard
and a police siren in the resort for the sleepless.


THE WATCH

He woke up and wants to sit at the table
but the chairs are all taken, the dead are keeping watch.
It's quiet like during school vacation,
still like a photograph. It's night
even if it's dawn.
He tries to find the right words
to convince them but when he opens his mouth
the only sound is a child crying behind the wall
and the first sparrows chirping outside the window.


HIGH

to Marta Podgórnik

A man stands on many balconies at once,
at dawn when "it's too early to wake up
and too late to finish the dream." He smokes,
his hand moves lazily as if sending smoke
signals before the balcony detaches from
the wall and flies away. The clouds
are like an unmade bed, the wind
blows meanings all over.
From here you can't see,
perhaps it's a
woman.

AND SO ON


EXIT


One of these mornings when it's not enough just to wake up.
You don't really live here, your voice insists while the wall
adds, and you're not alone. Your face shuts itself in the bathroom asking
to be left alone. So then you better take a walk
right away, or at least pretend: a relaxed stroll,
like coming back from church on Sunday morning.
You pause at the crest of one of the hills.
Other people already there in their uncomfortable clothes
looking like dark trash bags from a distance. We don't stand too close
in case we hear each others' hearts. The wind at our backs
grows stronger and slowly moves us towards the exit.



HISTORICALLY


Under the plaster a previous layer was discovered, under which
an even earlier one, and so on, until the walls
were as thin as pages from a well-worn book.
Through them voices are heard in a familiar language-
Something wants to be articulated but all the words
have been sold. Faces can be seen
taken out of circulation even before we were born.
The living and the dead exchange unsurprised glances
Even if no one knows who is and who is not.
Eyelids blink like camera shutters.
In the marketplace a peddler
hawks souvenirs from before the end of the world.



ENTRANCE


There is no door that can't be opened,
yet all stay shut. Policemen are just
people, paramedics have the right to be tired.
A hallway allows you to leave in many ways
but there are so many returns in language we just go around
in circles treating eavesdropped conversations as our own.
Circumstances, evidence and testimonies only interest
onlookers. As long as we don't think of ourselves as witnesses
one small “you" can contain two solitudes
just like the bottom of the eye contains the night even in full sun. It can't
get closer lest it hurt. In this way a new story is created
as if the old one had lost its meaning.
Death is busy in more than one kitchen,
tea shivers, bread petrifies.

THE DISTANCE

Between I love and I don't love is enough time
for a cigarette. What would happen to the lungs
without questions? If only two rooms
were enough, furniture as a semantic
rescue, books sprouting on shelves,
frost that you know is outside
the window. This is not the whole world, the truth
is unprepared, like an apartment
when you move. But. Oh yes, there are
such short words, useful
when a sentence develops too fast,
like a fetus. We even chose the name.
What joy in the compliance of language
that I call my own, so difficult to share
with silent ones. A curtain from behind which
someone watches someone else's happiness and misfortune.

DWELLING

In a word - home. No need to overcrowd it
with additional vowels. You hardly open your mouth,
hardly a drop of saliva glistens and lo -
there is a whisper above your head, something to stand on,
sit in and dream about. That's what
it was all about, going in and out
and returning after a few passing years
just to check, to turn off and hug
the water dripping from a faucet, the sister of music.
She can stop a watch
from violent movement. The humming
of the gray plaster under layers of wallpaper,
without instruments but as if from a score.
East, west, your own smoke's best,
in a momentary corner in a windblown state,
just like dust when the wind settles.

DIAGNOSIS

Sickening metaphors
and a real and deadly illness
as metaphor. It is inside me,
says the woman, touching the fabric
on her belly. A month ago
it was like a mandarin and now, the doctor
says it is almost like an orange.
Not a fist, not a clenched stone,
but fruit from exotic countries.
The holidays are coming, poetry is on the move.

EXPLAINING ONESELF

It comes from discrepancies, takes possession,
or at least rents. A voice, fastened like a little screw
into the sulking wall - part and parcel of the square
footage. It's hard to adapt,
taming is better: lie down, sit, heel, fetch
but you won't find. I don't give a button who's with whom,
or when. The button doesn't match any of my shirts,
still I'm sewed on for good like a visit from poor relations.
Try turning your eyes, have them cross the street.
At dawn the street fills you with awe, you are awfully changed.
The change of colors is like a child's black eye. The memory
of that straight left in the eye hurts more than work stoppages
by your blood and its lieutenants. When cobblestones get
too slick asphalt is poured so no trace is left, neither was nor will be.
The discrepancies remain between what we talk about
and what we do not.

              To GZ, with gratitude which cannot be explained enough

PAST DUE


We've lived neither more happily, nor more ever after.
Amidst the old stage set,
after kindhearted transplants.
We called repetitions rhythm
even if there wasn't much music. Still
roots danced underneath us, blood
marched on tiptoe, swarms of mosquitoes
swirled around us, but we weren't trying to enter
the same river again. In fact it was
a lake. We sat on the grassy shore
dipping our feet, in view on the right was a church
cuddled by the air, on the left a love bush.
You taught me to talk without hands,
and I talked, the system is too big,
the system won't tolerate eruptions
of joy or tears. We felt very fishy
that is fluid, silent.
And if we did not understand too much
of that day, it was because even the author
did not know what he wanted to say.

EROTIC AGAIN


When there is nothing left to talk about, there's always love.
Read: once one has borrowed a cup
of light from a neighboring day there's no way
to give it back even after years. Clarification after clarification,
yet visibility is still weak. There's no point in whining,
tough things whisper, pretending that
predictability is a kind of illumination, especially
when you get a bump on your head in the dark.
In a certain light one can look
quite, well, innocent. My glasses are hiding
somewhere while I stare like I stared
at my teacher's legs when she turned
to the drying blackboard in the squat
school whose namesake was later replaced.
Her chalk stained hand in the air,
"as if only partially giving up"
she writes, explainng at the same time,
yet one thing doesn't square with the other.
The fluttering air drowns out the playground noise.
A run in her stocking crawls down her left leg.

A BED SCENE


Oh, bed,
oh, pillow,
how much will you remember
of the bedspreadramas?
Dialogues ground through
a sigh grinder,
not even a dry whisper left,
just rough stage directions;
Sexpeare is no more.
Now is the time of travels
from one side to the other,
the foot ventures to Siberia,
the ear to the silence overseas,
the eye to the vistas
at the honorable stain
on the ceiling.
While on the stage under the bed
a wild dance
of dust:
a dirty plot?
ZWIERZĘTA DOMOWE

Ciało, ono mnie żyje. Trochę słów, nie przeczę.
Najlepszy przyjaciel, brat samego siebie,
zdradzany, zapominany. Przekupiony
urzędnik, strażnik własnego odbicia.
Pije wodę z lustra w łazience.
W kuchni na stole zwiędnięty liść sałaty.
Dobry dla nierozłączki, chomika. 

RUCHY MIMOWOLNE


INSTALACJA MILCZENIA

Rozmowa telefoniczna po północy,
pulsuje strużka deszczu.
W czytanej książce przybywa stron,
ale są puste. Przy czym pustka to tyle,
co nużący epizod z postacią poboczną,
która ukryła się w cudzym śnie
i zaginęła. Nie śpię, więc jesteś ?
W słuchawce piasek, pisk
zbudzonej mewy, fale. Wre praca
na nocnej zmianie w fabryce ciszy.


POWIAŁO ŚWIATŁEM


Czy i tym razem się uda, i znowu nasze
roentgenowskie uśmiechy będą szczere
jak pole na zimowym spacerze ?

Biel w czerni, czerń w czerni, my
na szaro. Proszę się rozebrać
i nie ruszać, nie oddychać, a potem
głęboko, jeszcze głębiej.


DRUKARKA

Zmiany zachodzą, kiedy oko zasypia.
Ważne jak prognoza pogody dla wysp
Gutenberga. Przed każdą odwilżą sypie
gęsto pod powiekami. To pamięć
drukuje ulotki reklamujące czas.
Na śliskiej kartce, niewidzialnymi literami:
przyjdę wtedy, gdy najmniej oczekujesz.
Tyle tych broszur, lekkomyślnej czcionki
i zmarnowanego papieru. W uszach
szumią świerki, rosnące na przekór. 

ZBIERAĆ


SZWEDZKA JESIEŃ

W przedmowie do jesieni ani słowa
o deszczu. Wcześniej i jaśniej świeci
wieczorami Wenus. Nikogo by nie zdziwiło,
gdyby na niej też rosły lasy, wrzesień
jako wrzesień. Wiklinowy kosz,
product of China, pełen grzybów,
które łatwo opisać. Po polsku: trujące, tutaj
całkiem smaczne. Parę kroków od domu.
Po szwedzku "dom" znaczy wyrok.


OZNAKOWANY

Z adresu pamięta się tylko łaskotanie
strużki potu na karku. Z niej: wąwóz,
śliski szlak wśród uniformów zieleni.
Urlop jak wolność: w nowym tłumaczeniu
starej powieści kto inny rodzi się, kocha
i umiera. Brodate dziecko w schronisku,
zna coraz więcej słów, które nie pasują
do żadnego zdania.


RAZEM


Patrzeć w sufit, żeby zobaczyć
inny. Już czwarty miesiąc układam
elegię na obcięty paznokieć,
znaleziony w łazience skrawek mnie.
Ręka, która pisze, nie jest tą,
która odczuwa stratę. Lepsze ja
w tym, co nieposprzątane.
Chwytam się, jak tonący podłogi.

PODNIEBNIE


DOBA HOTELOWA

W przesmyku między terminami
zmierzch dobija się do cudzych okien:
nie ma własnych. Rozświetlają się
twarze, widziane po to, żeby mieć
co zapominać. Język to hotel.
Spod farby na tanich obrazach
prześwituje poprzednia,
jakby tam kryła się trwalsza noc.
Telefon dzwoni z radości, że go słychać.
Cień poprawia sobie imię i nazwisko.


DRZEWA PRZY ULICY LIŚCIASTEJ

Przechodnie bardzo się starają.
Ściskają torby i parasole, i nie patrzą
w niebo, jakby tam był jedynie
znany im od dawna napis.
Miejsce, gdzie się przemija
jest bardzo ruchliwe. Transport
z dołu w górę, a potem powroty:
szorstka kora, rusztowanie gałęzi,
kilogramy liści.


POWTÓRKA


Skąd pewność, że świt, a nie zmierzch,
skoro brak światła to zwykła oszczędność ?
Na walizkach: spakowanych już albo jeszcze.
Sroka na parapecie nie wie, czy jest ostatnia,
czy pierwsza. Dziecko postanawia rodzić się
wiele razy. Ma tyle imion, że ich nie spamięta,
więc przybiega na każde "kocham cię".
Do murów cichutko: mamo. Dom ma skórę
suchą jak chleb. Chmury jak kocie łby,
ulica o barwie nieba. Dzisiaj, kiedyś.

PISMO OBRAZKOWE


EXHIBITIO

Lampa, zaschnięta plamka po skaleczeniu.
O bólu ani słowa, pojawia się i znika
wpół drogi do opowieści o sobie,
gdzieś między młotkiem, gwoździem
i tynkiem. Ściana, na niej obraz,
wtulony w ramę, żeby się nie rozpłynąć
w powietrzu z otwartego okna. Strumyk
ciemności, wilgoć jak wpatrzone oko.


PORTRET MĘŻCZYZNY NA TLE KSIĘŻYCA


Ten, kim był wczoraj, myli czwartek z piątkiem
i gorsze usiłuje wcisnąć w lepsze. Mieszkanie małe,
ale wygodne jak książeczka do nabożeństwa,
z kantami gładzonymi szeptem. Głos raczej
namawia niż ostrzega. Każdy film kończy się
śmiercią i popiół sypie się z ekranu na podłogę.
Sprzątać się nie chce. Lepiej stać na balkonie
i w księżycu widzieć kroplę własnej spermy
na dalekiej skórze.



PÓŹNA KOLACJA

Rzeka, przepływając przez wieczór,
zostawia na talerzu rybę,
posypaną ziołami i usmażoną.
Pokój wypełnia się muzyką
na instrumenty w kształcie chleba i noża.
Światło jest osoczem, w nim krwinki
dobrego mroku. Oczy, wlepione w ciało,
nie znajdą różnicy między ofiarą a katem.

POWTÓRKA

Skąd pewność, że świt, a nie zmierzch,
skoro brak światła to zwykła oszczędność ?
Na walizkach: spakowanych już albo jeszcze.
Sroka na parapecie nie wie, czy jest ostatnia,
czy pierwsza. Dziecko postanawia rodzić się
wiele razy. Ma tyle imion, że ich nie spamięta,
więc przybiega na każde "kocham cię".
Do murów cichutko: mamo. Dom ma skórę
suchą jak chleb. Chmury jak kocie łby,
ulica o barwie nieba. Dzisiaj, kiedyś.

NA CZYSTO

Trzech grzeje się o siebie. Jeden poleciał,
był gołębiem. Czy mamy pierwsi rzucić w nich
suchym chlebem o barwie marcepanu ?
Samotność, wbrew opiniom, nie jest dilerem
przy kości, przeliczającym miłosierdzie w głowie.
Im bledszy dzień, tym bardziej zarumieniony
kioskarz przy prasie codziennej, nie mówiąc
o kobietach literackich, nie do zdobycia
jak periodyk. Martwią się o wymowę i nałogowo
żyją długo i nieszcześliwie. Jako i my wyjemy,
a jeśli słabo słychać, to wina nagłośnienia:
Świat nas nie docenia.
Trzaskamy za sobą okładkami.
(tłumaczenie z języka obcego)

LIPCOWE


CIEPŁA NOC

Pośrodku chodnika staruszka w jasnym
szlafroku, tuż po północy, kiedy wychodzę,
żeby kupić coś do picia, chwyta mnie
za rękaw i pyta, co się stało, gdzie są
wszyscy. W oddali szczekanie,
policyjna syrena w kurorcie bezsenności.


DYŻUR


Przebudzony chce usiąść przy stole,
ale krzesła są zajęte, umarli dyżurują.
Cicho jak w szkole podczas wakacji,
spokojnie jak na fotografiach. Jest noc,
chociaż na zewnątrz jaśnieje.
Szuka odpowiednich słów,
żeby ich przekonać, ale gdy otwiera usta,
słychać tylko płacz dziecka zza ściany,
zza okna ćwierkanie pierwszych wróbli.


WYSOKO

pani Marcie Podgórnik

Mężczyzna, stoi na tylu balkonach równocześnie,
nad ranem, gdy "za wcześnie żeby się obudzić,
za późno żeby dośnić". Pali papierosa, dłoń
porusza się nieśpiesznie, jakby słał dymne
sygnały, zanim balkon oderwie się
od muru i poszybuje. Chmury
jak skopana pościel, wiatr
rozdmuchuje znaczenia.
Stąd nie widać,
być może to
kobieta.

I TAK DALEJ


WYJŚCIE

Jeden z tych poranków, kiedy nie wystarczy się obudzić.
Tak naprawdę nie mieszkam tutaj, powtarza głos, ściana
dodaje: nie jesteś sam. Twarz zamyka się w łazience i prosi,
żeby dać jej spokój. Wtedy trzeba jak najprędzej pójść
na spacer albo chociaż udawać: spokojny krok,
jakby się wracało z kościoła w niedzielne przedpołudnie,
a później przystanąć na pierwszym lepszym wzniesieniu.
Inni już tam są, w niewygodnych ubraniach, które z daleka
przypominają ciemne worki na śmieci. Stoimy nie za blisko
siebie, żeby nie słyszeć cudzych serc. Wiatr w plecy
coraz silniejszy, przesuwa nas powoli ku wyjściu.


HISTORYCZNIE


Pod tynkiem odkryto poprzedni, pod nim
jeszcze wcześniejszy, i tak dalej, aż mury
stały się cienkie jak zaczytane kartki.
Słychać przez nie głosy w znajomym języku:
coś chce być wypowiedziane, ale słowa
są od dawna zajęte. Widać twarze
wycofane z obiegu przed naszymi narodzinami.
Żywi i umarli patrzą na siebie bez zdziwienia,
chociaż nie wiadomo, którzy są, a których nie ma.
Powieki poruszają się jak migawki aparatów
fotograficznych. Na placu sprzedawca
zachwala pamiątki sprzed końca świata.



WEJŚCIE

Nie ma takich drzwi, których nie dałoby się otworzyć,
a wszystkie pozostają zamknięte. Policjanci są tylko
ludźmi, sanitariusze mają prawo być zmęczeni.
Korytarz pozwala odchodzić na wiele sposobów,
ale w języku jest tyle powrotów, że kręcimy się
w kółko, biorąc podsłuchane rozmowy za własne.
Okoliczności, zeznania i ślady interesują jedynie
gapiów. Dopóki nie uważamy się za świadków,
w małym "ty" zmieszczą się dwie samotności,
tak jak noc na dnie oka w pełnym słońcu. Bliżej
nie można, bo mogłoby zaboleć. Tak się tworzy
nową opowieść, jakby stara straciła ważność.
Śmierć krząta się w niejednej kuchni,
marznie herbata, kamienieje chleb.

ODLEGŁOŚĆ

Pomiędzy kocham i nie kocham zdąży się
wypalić papierosa. Co by się stało z płucami,
gdyby nie było pytania ? Gdyby wystarczyły
dwa pokoje, meble jako ocalenie
semantyczne, książki kiełkujące na półkach,
przymrozek, o którym wiadomo, że jest
za oknem. To nie jest cały świat, prawda
niegotowa jak mieszkanie w czasie
przeprowadzki. Ale. No, właśnie,
są takie krótkie słowa, przydatne,
kiedy zdanie rozwija się zbyt szybko,
jak płód. Wybrało się już nawet imię.
Radość, uległość języka, nazywanego
własnym, tak że trudno obdarować
milczących. Poruszenie firanki, zza której
ktoś obserwuje cudze szczęście i nieszczęście.

KWATERA

Krótko: dom. Nie ma co zagracać
dodatkowymi głoskami. Ledwo otwarte usta,
ledwo błyśnie kropelka śliny i już,
ma się szept nad głową, jest na czym stać,
siedzieć i o czym śnić. Przecież
o to chodziło, wchodziło, wychodziło
i po paru pobieżnych latach wracało,
żeby sprawdzić, domknąć i przytulić
kapiącą z kranu wodę, siostrę muzyki,
która umie powstrzymywać zegarek
od gwałtownych ruchów. Bez
instrumentów, ale jak z nut ten szmer
popielatego gipsu pod warstwami tapet.
Wszędzie dobrze, ale w dymie najlepiej,
w ulotnym kącie, w stanie rozdmuchanym
jak kurz, gdy osiedli się wiatr.

DIAGNOZA

Chorobliwość niektórych metafor
i choroba, prawdziwa i śmiertelna,
jako metafora. Mam tutaj w środku,
mówi kobieta, dotykając palcem
tkaniny na brzuchu. Miesiąc temu
było jak mandarynka, teraz, doktor
powiedział, już prawie pomarańcza.
Żadna pięść, żaden zaciśnięty kamień,
wyłącznie owoce z egzotycznych krajów.
Święta za pasem, poezja w rozjazdach.

TŁUMACZENIE SIĘ

Bierze się z różnic, bierze w posiadanie
lub chociaż wynajmuje. Razem z kwadratowymi
metrami głos, wkręcony jak śrubka
w naburmuszoną ścianę. Oswoić się trudno,
łatwiej tresować. Leż, stój, do nogi, szukaj,
a nie znajdziesz. Guzik mi do tego, kto, z kim,
i kiedy. Guzik nie pasujący do żadnej z własnych koszul,
ale przyszywam się jak daleki krewny z prowincji.
Przenieść wzrok, przeprowadzić przez jezdnię.
Strasznie się zmieniłeś, straszy ulica przed świtem.
Zmiana barw jak dziecięcy siniak. Bardziej boli pamięć
o lewym prostym pod oko, niż zakłócenia w pracy
krwi i jej pomocnic pod skórą. Gdy bruki wyszlifowane,
kładzie się asfalt i śladu nie ma, nie było, nie będzie.
Zostają różnice pomiędzy tym, o czym się mówi,
a o czym nie.

            dla G. Z., z wdzięcznością, której nie da się przetłumaczyć

PRZETERMINOWANE


Ani dłużej, ani szczęśliwiej
żyliśmy. W starych dekoracjach,
po serdecznych przeszczepach.
Powtarzalność nazywaliśmy rytmem,
chociaż niewiele było muzyki. Cicho
tańczyły korzenie pod nami, krew
maszerowała na palcach, krążyły
roje komarów i nie próbowaliśmy wchodzić
drugi raz do tej samej rzeki. Tak naprawdę:
to było jezioro. Siedząc w nadbrzeżnej trawie
moczyliśmy nogi, z prawej widok na kościół
wtulony w powietrze, z lewej miłosne krzaki.
Uczyłaś mnie mówić bez użycia rąk,
więc mówiłem: system jest duży,
system nie pozwala sobie na wybuchy
płaczu i radości. Bardzo nam było rybio,
czyli płynnie, milcząco.
I jeśli nie rozumieliśmy z tego dnia
zbyt wiele, to dlatego, że nawet autor
nie wiedział, co przez co chce powiedzieć.

ZNOWU EROTYK


Gdy nie ma o czym, o miłości.
Czytaj: pożyczyło się kiedyś szklankę
światła od sąsiedniego dnia i nie ma jak
oddać, nawet po latach. Przybywa wyjaśnień,
lecz widoczność słaba. Nie ma co się mazać,
szepczą twarde przedmioty, udając,
że przewidywalność jest rodzajem wizji,
szczególnie jak się nabije guza po ciemku.
Przy odpowiednim oświetleniu wygląda się
całkiem, hm, niewinnie? Okulary zaszyły się
gdzieś w kącie, a ja gapię się, tak jak gapiłem,
na nogi nauczycielki, gdy stoi odwrócona
przed schnącą tablicą, w przysadzistej
szkole imienia, które należało zmienić.
Dłoń umazana kredą, jedna ręka w górze,
"jakby się tylko w połowie poddawało",
i pisze, tłumacząc równocześnie,
a jedno nie chce się pogodzić z drugim.
Harmider z boiska niknie w furkocie powietrza.
Na jej lewej łydce poleciało oczko.

SCENA ŁÓŻKOWA


O, łóżko,
poduszko,
ile zapamiętacie
z kołdramatu?
Dialogi przekręciło
przez maszynkę do wzdychania
suchego szeptu nie zostało
tylko szorstkie didaskalia
i już po sekspirach.
Teraz wyprawy
z boku na bok
stopą w syberie
uchem w zamorskie cisze
okiem na widoki
plamy honorowej
na suficie.
A na scenie podłóżkowej
pokątne balety
kurzu kabarety:
konspiracja?